Vorig jaar heb ik op de laatste dag van het jaar een post geplaatst met 19 cijfers voor 2019. Ik doe na dit vreemde Corona-jaar geen volledige update over alle cijfers, maar wil wel even inzoomen op het aantal keer dat ik een bordspel gespeeld heb. Een mens zou denken dat dat in een sociaal geïsoleerd jaar een duik naar beneden zou genomen hebben, maar niets is minder waar: ik heb in 2020 niet minder dan 834 keer een spel gespeeld, op 263 verschillende dagen, goed voor 177 verschillende spellen waar ik zo’n 880 uur aan besteed heb. Dat is in alle opzichten meer dan 2019.

Hoe kom ik aan die hoge cijfers in een Corona-jaar, als je weet dat ik sinds februari letterlijk 3 keer een spelavond heb gehad met mensen van vlees en bloed buiten mijn gezin? Door online spellen met vrienden op Board Game Arena, door spellen met mijn gezin, en vooral: door solo gaming.

Solospellen spelen is al lang geen “vreemde” hobby meer, maar een fijne manier om in je eentje je tijd te besteden zonder dat je aan een scherm gekluisterd zit. Een solospel is een voor mij een denkpuzzel, waarbij je meestal kaarten trekt om te simuleren wat je “tegenstander” doet, en waarbij jij dan nadenkt hoe je hem/haar een hak kan zetten. Je mag zo lang nadenken als je wil (niemand ergert zich daar aan) en het tevreden gevoel bij een overwinning is altijd heel groot. En bij verlies denk je al direct na hoe je het de volgende keer beter kan doen. Ik kan zonder aarzelen zeggen dat solo gaming mijn 2020 gered heeft.

Ik heb niet alleen spellen gespeeld – ik heb er ook ontwikkeld. Ik mag daar niet veel over zeggen tot ze in de winkel liggen, maar er komen in de loop van 2021 verschillende spellen uit bij Stonemaier Games (in het Nederlands bij 999 Games) waar mijn naam bij de auteurs zal staan – ik ben spelontwikkelaar bij Automa Factory, het bedrijfje dat solomodussen voor spellen maakt. Ik heb ook in eigen naam een solomodus uitgegeven voor het spel Chartered.

Omdat lockdown, sociale isolatie en andere toestanden nog wel een tijdje zullen duren, geef ik jullie graag de 20 beste solospellen mee die ik in 2020 gespeeld heb, met telkens een heel kort woordje uitleg bij. Misschien kan het jou wel inspireren om ook eens zo’n spel in huis te halen.

1. Under Falling Skies

De meeste spellen in mijn lijst zijn spellen voor meerdere personen waar toevallig ook een solovariant van bestaat. Maar 4 spellen uit de lijst kunnen alléén maar solo gespeeld worden, en nog eens 4 zijn eigenlijk op hun best in soloversie. De nummer 1 uit mijn lijst is zo eentje die enkel voor solo bedoeld is. Under Falling Skies is een spelletje waarbij je dobbelstenen gooit en die op strategische plaatsen plaatst (of herrolt) om een stad te beschermen tegen een aanval van aliens. Space Invaders in de vorm van een vreselijk verslavende denkpuzzel van 20-30 minuten. Ab-so-lu-te topper!

2. Maracaibo

De nummer 2 is wel een spel voor meerdere spelers, maar ik heb hem alleen nog maar solo gespeeld en ik vind hem supergoed: Maracaibo. Een hersenkraker van 2 uur, dat wel – met meerdere spelers loopt die speltijd dus alleen maar op. Je vaart rond met een boot in de Caraïben, je levert goederen af, je strijdt voor een natie en je verzamelt goud en roem. Voor het thema moet je hem niet in huis halen, maar de spelmechanieken zijn heerlijk complex en vormen keer op keer een verscheurende puzzel. Van de goede soort.

3. Black Sonata

Weer eentje die enkel solo te spelen is. Ken je Scotland Yard, het spelletje waarbij iemand de spion is en de rest die probeert te pakken? Black Sonata is een soloversie daarvan, maar zó veel beter. Je jaagt in het Shakespeariaanse Londen achter de “Black Lady”, je krijgt clues en je ziet ze af en toe opduiken. Een fijn kat- en muisspelletje met denkpuzzels. Dit spel zit zo ongelofelijk knap in elkaar. Een plezier, elke keer opnieuw. 20-30 minuten.

4. Onirim

Mag het allemaal iets donkerder qua thema? En mogen de tekeningen wat kinderachtig zijn? Onirim is een kaartspelletje waarbij je in je dromen doorheen een labyrinth probeert te komen, en wanhopig op zoek bent naar de juiste deuren, maar ondertussen bestookt wordt door allerlei griezelige nachtmerries. Zoals gezegd: wat duisterder qua thema, maar weer een heerlijke om snel een paar keer na elkaar te spelen. Elk spelletje duurt zo’n 15-20 minuten.

5. Patchwork

Patchwork staat bekend als een spel voor 2 spelers, maar dankzij het Automa-kaartendeck van mijn collega’s van Automa Factory is het ook een superleuke solopuzzel. Je trekt lapjes stof in verschillende vormpjes en probeert zo een lappendekentje te maken met knoopjes. Niet makkelijk, wel leuk. Speelt op een 30-45 minuten.

6. Calico

Zelfde thema, maar volledig andere uitwerking: in Calico verzamel je lapjes stof (zeshoekjes deze keer) waarmee je een dekentje maakt. Door die lapjes in een bepaald patroon te leggen verdien je punten, en je verdient ook punten door knoopjes op je dekentje te naaien. Maar vooral: door schattige katten naar je dekentje te lokken. Simpele regels, maar wat een hersenkraker. 20-30 minuten.

7. The Isle of Cats

En om in het thema te blijven: The Isle Of Cats is de perfecte mix van de vorige 2 spellen: de polyomino-stukjes van Patchwork die je in elkaar moet puzzelen, en het kattenthema van Calico: vul je boot met zoveel mogelijk gekleurde katten, en laat ze zo optimaal mogelijk in elkaar passen. Licht thema, maar best wel stevig qua spel. Hier ben je 1,5 uur zoet mee.

8. Tapestry

Hier zijn héél wat uren in gekropen dit jaar. Tapestry is een stevig spel met een Civilization-thema dat een uitstekende solomodus van Automa Factory heeft. Ik heb meegeholpen aan de ontwikkeling van 2 uitbreidingen en ik heb er dus meer dan 70 potjes van 2 uur per stuk op zitten. Maar ik krijg er niet genoeg van.

9. Marvel Champions: the card game

Marvel Champions is een spel voor Marvel-liefhebbers maar even goed van kaartspellen in het genre van Magic: The Gathering. Je kruipt in de huid van één van de Marvel-helden en je neemt het op tegen een bad guy. Speel je kaarten optimaal om je held uit te bouwen, en bewaar de balans tussen aanvallen en andere dreigingen de wereld uit helpen. Subliem spel waar je makkelijk een uur zoet mee bent. Op zijn best met 1 of 2 spelers.

10. Roll Player

Roll Player is een spel dat je moet gespeeld hebben om het te appreciëren. Het concept klinkt vreemd voor een liefhebber van fantasiespellen: je creëert een fantasiepersonage en… that’s it. Normaal volgt daar nog achter “… en je beleeft er een avontuur mee”, maar dat laatste ontbreekt hier dus. En toch levert het maken van dat karakter aan de hand van het plaatsen van dobbelstenen een boeiend, verslavend spel van 1-1,5 uur op. Hij is op zijn best met de Monsters & Minions-uitbreiding, maar ook in basisversie is hij heel fijn.

11. Vrijdag

Nog een solo-only spel uit de lijst. Een al wat ouder spel, maar ik blijf het spelen. Je bent Vrijdag – de assistent van Robinson Crusoë – en je bouwt je skills uit om grotere en gevaarlijkere beesten op het eiland te bevechten. Als je sterk genoeg bent, neem je het op het einde op tegen piraten. Of je sterft. Een genadeloos maar heerlijk kaartspelletje waar je je 45 minuten in kan verdiepen.

12. Sprawlopolis

En weer een spelletje dat zo ongelofelijk simpel is qua regels, maar zo’n hersenkraker is als je het goed wil doen: in Sprawlopolis bouw je een stad op met niets meer dan 18 kaarten die je zo goed mogelijk moet proberen te plaatsen. Een spelletje dat je overal naar toe kan meenemen en dat je voor $3 zelfs kan kopen om zelf te printen. Fantastisch spel om je hersens 15-20 minuten stevig uit te dagen.

13. Palm Island

Nog zo eentje dat je overal mee naar toe kan nemen omdat het niets meer is dan een setje kaarten: Palm Island is een tropisch eiland in de palm van je hand. Je kan het letterlijk overal spelen, want je hebt geen tafel nodig. Origineel mechanisme, goed voor een half uurtje spelplezier.

14. Rolling Realms

Een corona-spel! Rolling Realms is een spelletje dat door Jamey Stegmaier (bekend spelauteur) gemaakt is naar aanleiding van de corona-lockdown. Hij wilde een spelletje dat iedereen kon printen en via de webcam met elkaar kon spelen. Aantal spelers? 1 tot … – er staat niet echt een limiet op. Je kan het gratis printen via de website van Stonemaier, maar volgend jaar komt er ook een gedrukte versie van uit, waar een fijne, nieuwe solo-ervaring inbegrepen is waar ik jammer genoeg nog niets over kwijt mag. 🙂

15. Scythe

Scythe is al de nodige jaren oud, maar het blijft een indrukwekkende verschijning op tafel. Een grote kaart van een fictieve versie van Oost-Europa in het interbellum, waarbij je de meeste glorie probeert te verzamelen met grondstoffen, opdrachten en gevechten. Automa Factory zorgde voor een goede maar wel complexe solomodus. Bibi heeft dit jaar voor een Nederlandse vertaling van die solomodus gezorgd. Voor gevorderde liefhebbers.

16. The 7th Continent

The 7th Continent is er eentje voor liefhebbers van ontdekkingsspelletjes. Er is het terreinverkenningselement dat je kent van in spellen als Age of Empire en Civilization, en er is het zoek-vind-denk-combineer-principe om puzzels op te lossen, zoals in spellen als Monkey Island. Het spel bestaat uit een duizendtal kaarten, die je stap voor stap (en uiteraard niet allemaal tegelijk) ontdekt en naast elkaar legt, en zo vorm je geleidelijk aan de landkaart. Een spel duurt makkelijk 20 uur of meer, maar er is gelukkig een heel goed “save”-mechanisme, waardoor je het op elk moment kan opbergen in een mum van tijd, en later vliegensvlug weer vertrokken bent.

18. Everdell

Everdell is een van mijn topfavorieten aller tijden. Een prachtig bos met beestjes, waarin je een stad uitbouwt met kaarten. Je stad geeft je geleidelijk aan meer mogelijkheden, en je krijgt ook steeds meer en meer “workers” om er op uit te sturen. Een spel waar je in het begin nauwelijks mogelijkheden hebt en op het einde mogelijkheden zat. Ik vind hem een topper, maar hij staat wat lager op deze lijst omdat de solomodus iets minder sterk is. Maar toch nog altijd goed.

19. Rovers van de Noordzee

Verzamel geld, bouw je bemanning op, ga op zeereis en plunder dorpen. Om vervolgens een sterkere bemanning op te bouwen en grotere dorpen te plunderen. Dat is Rovers van de Noordzee – een spel waarin jij vikingen bestuurt die met plezier sterven in de strijd om hun plaatsje in het walhalla te verdienen. Knap spel, en de Helden uit het Noorden-uitbreiding biedt er ook een knappe solomodus bij. 45 minuten.

20. Pendulum

De lijst wordt afgesloten met een wat controversiëler spel. In Pendulum draait alles om tijd. Worker placement, maar dan wel met een zandloper. Veel spelliefhebbers (waaronder mezelf) lopen gillend weg als ze “zandloper” zien, omdat je dan niet te lang kan nadenken, maar bij dit spel vind ik het wel geslaagd. De acties zijn simpel genoeg om snel te kunnen beslissen, en de zandlopers zijn traag genoeg om voldoende lang na te denken. De solomodus vind ik hier heel geslaagd – je neemt het in je eentje op tegen de zandlopers en maar liefst 2 artificiële tegenstanders.

~~~

Zo, dat was mijn lijst. Nog een paar eervolle vermeldingen om af te sluiten: alle escape room-spellen (die natuurlijk het leukste zijn met 2 of meer) zijn uitstekend solo te spelen (waarvan Unlock! hier thuis de favoriet is) en ook detectivespellen zoals Chronicles of Crime zijn het leukste met 2 of meer, maar spelen ook uitstekend solo. En de laatste vermelding buiten categorie is Chartered, omdat ik daar zelf de solomodus heb gemaakt.

Veel speelplezier in 2021!