Er staat een interessant artikel op de blog bij Koen Fillet, vandaag. Niet dat dat zo uitzonderlijk is, meneer, maar kom, laat ons zeggen dat ik ook mijn zegje wil doen over het onderwerp.

Het gaat over u of je. Blijkbaar is het een richtlijn bij Radio 1 – waar Koen ‘Wilde Geruchten’ presenteert – om de luisteraars met je aan te spreken. Maar Koen heeft het daar moeilijk mee, en zegt liever u.

Ik kan hem volgen. Ik ben zelf spontaan ook geneigd om eerder u te zeggen of te schrijven dan je. Het heeft me jaren gekost om af te leren om U met een hoofdletter te schrijven, zoals het ons vroeger geleerd is (“Hoe maakt U het?”), maar volledig de je-vorm gebruiken ligt me om een of andere reden niet.

Er wordt mij wel eens verweten dat dat te maken heeft met afstandelijkheid. Toen ik nog voorzitter was van het koor waarin ik zing, heb ik van een lid weleens de vraag gekregen om te stoppen om tijdens de mededelingen ‘u’ te zeggen als ik het koor aansprak. Dat kwam te afstandelijk over. Ik heb er vanaf dan op gelet, maar ik heb het nooit volledig afgeleerd.

Ik vermoed dat het meer te maken heeft met mijn voorliefde voor een zeker archaïsch taalgebruik dan met afstandelijkheid. Ik bedien me al gaarne eens van uitdrukkingen die niet meer van deze tijd zijn. En daar hoort dan u bij.

Lastig wordt het echter als ik beide vormen begin te mengen. Als ik een handleiding of een webpagina geschreven heb, mag ik achteraf altijd op zoek naar de u‘s om ze door je‘s te vervangen, of omgekeerd. En de bijhorende werkwoordsvormen. Of ik moet erop letten dat ik aanspreking vermijd (bv. “Als je op deze knop klikt, ga je naar de volgende pagina” kan je vervangen door “Klik op de knop om naar de volgende pagina te gaan”) Leve de imperatief!

Dat mengen, dat gebeurt automatisch en onbewust. Ik heb net even mijn reeks Fotografie in mensentaal herbekeken, en ik zit continu te switchen. Zucht. Ik citeer mezelf:

Natuurlijk is deze kleine artikelenreeks verre van volledig. Zit je nog met een vraag, dan kan je daar uiteraard elders op internet mee terecht. U krijgt van mij voor uw nieuwjaar een aantal linkjes!

Tsjah. De Engelsmannen hebben dat probleem niet. Do you mind if I call you you, sir?